ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΣΤΗ ΡΩΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

(προαπαιτείται το επίπεδο γλωσσομάθειας Β2 )

Περιεχόμενο μαθήματος: Βασικός στόχος του προγράμματος είναι οι σπουδαστές να αποκτήσουν τριβή με τη μετάφραση, να αναπτύξουν την μεταφραστική ικανότητα, να έρθουν σε επαφή με δημοσιογραφικά αυθεντικά κείμενα, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους στη ρωσική γλώσσα και τον πολιτισμό. Στο πρώτο στάδιο οι σπουδαστές μεταφράζουν τα κείμενα από τα ρωσικά προς ελληνικά, στο δεύτερο στάδιο μεταφράζουν τα κείμενα από τα ρωσικά στα ελληνικά και πάλι πίσω προς τα ρωσικά (εφαρμόζεται η γνωστή μέθοδος επαναμετάφρασης) και στο τρίτο στάδιο μεταφράζουν τα κείμενα από τα ελληνικά προς ρωσικά. Δηλαδή, το εργαστήριο έχει περισσότερο πρακτικό παρά θεωρητικό χαρακτήρα.

Συνεπώς, κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου οι σπουδαστές: αναλύουν και μεταφράζουν τα πρωτότυπα κείμενα, κάνουν συγκριτική ανάλυση μεταξύ των δύο γλωσσών, λύνουν τις μεταφραστικές δυσκολίες, εξασκούνται στις μεταφραστικές στρατηγικές, εντοπίζουν πολιτισμικά πραγματολογικά στοιχεία (realia), συνωνυμία, αντωνυμία, ισοδυναμία, μονωνυμία, πολυσημία και ομωνυμία.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε όσα μεταφραστικά λάθη αποτελούν κατά πρώτο λόγο εσφαλμένη χρήση ορολογίας και ονοματολογίας, κατά τη μετάβαση από το ρωσικό κείμενο-πηγή προς το ελληνικό κείμενο-στόχο και αντίστροφα. Έμφαση δίνεται, επίσης, στην πολυσημία και στα πολιτισμικά στοιχεία, τα οποία δημιουργούν δυσκολίες κατά τη μετάφραση όχι μόνο στους σπουδαστές, αλλά και στους επαγγελματίες μεταφραστές, λόγω έλλειψης απόλυτης ισοδυναμίας ως προς την απόδοση.

Λεξιλόγιο: Η μετάφραση έχει θετική επίδραση σε σημασιολογικό επίπεδο, αφού αποτελεί έναν από τους αποτελεσματικότερους τρόπους επεξήγησης του λεξιλογίου και ενθαρρύνει το σπουδαστή να αναζητήσει σημασιολογικές αναπαραστάσεις στη μητρική του γλώσσα, για να μεταφράσει μία λέξη. Τα κείμενα επιλέγονται ειδικά, με σκοπό να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο σε διάφορα θέματα και με το πολιτισμικό λεξιλόγιο (την περιγραφή ηθών και εθίμων μιας χώρας, που μπορεί να περιλαμβάνει λεξιλόγιο, το οποίο δεν έχει απόλυτη ισοδυναμία στην άλλη γλώσσα).

Κείμενα προς μετάφραση: Αναλύοντας τα κείμενα οι σπουδαστές καλούνται να γνωρίσουν την κοσμοαντίληψη ρωσικού λαού ή πολιτισμού, δηλαδή το σύστημα αξιών και στερεοτύπων, τα ύφη και τα έθιμά του. Διότι, ένα κείμενο μπορεί να αντανακλά πολλές πτυχές ενός πολιτισμού, δηλαδή να περιέχει γνώσεις και πληροφορίες για τις παραδόσεις, τη νοοτροπία, τη θρησκεία κ.ά., με στόχο να τις μεταδώσει σε άλλους ανθρώπους ή σε άλλους πολιτισμούς. Οι σπουδαστές καλούνται να μεταφράσουν τα δημοσιογραφικά κείμενα με πολιτισμικό φορτίο, ποικίλης θεματικής και ύφους με σκοπό ανάπτυξης γνώσεις της ρωσικής γλώσσας και της μεταφραστικής ικανότητας. Επίσης, επιλέγονται μερικά λογοτεχνικά κείμενα, επιπλέον, μπορούν να δοθούν μερικά ειδικά κείμενα σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα ή τον επαγγελματικό προσανατολισμό των σπουδαστών.